پژوهشی در ووجی پژوهشی در ووجی
- مقالات
- نمایش از شنبه, 12 اسفند 1391 20:27
- مقداد عبدی
- بازدید: 2698
پژوهشی در ووجی
A Study of Wuji
نویسنده: استاد سون لوتانگ (Master Sun Lutang)
برگردان از چینی به انگلیسی: تیم کارتمل (Tim Cartmel)
برگردان به فارسی: مقداد عبدی (Meghdad Abdi)
پیش گفتار مترجمان (Foreword):
سون لوتانگ، که او را با نام سون فوچوان (Sun Fu Quan) نیز می شناختند، در سال 1861 در خطه ی وَن از شهر بآودینگ (Baoding) واقع در استان هِبِی (Hebei) چشم به جهان گشود. نام او تقریبا برای تمامی کسانی که به یکی یا بیشتر از سبک های درونی هنرهای رزمی چینی می پردازند، آشناست و او را یکی از برجسته ترین رزمی کاران قرن بیستم می دانند. سون لوتانگ استاد سبک های شینگ-ای چوان (Xing-Yi Quan)، تای چی چوان (Taijiquan) و باگواجانگ (Ba Gua Zhang) بوده و مهارت و دانش بسیار بالا و عمیقی در این سه سبک مهم و اصلی هنرهای رزمی درونی داشت. به همین سبب او توانست به طرزی استادانه و از روی آگاهی و بینش، این سه سبک را با هم بیامیزد که ثمره ی این نوآوری و استادی، سبک سون تای چی می باشد که تبدیل به یکی از پنج سبک اصلی و مهم تای چی چوان در سراسر جهان گردید.
در تابستان سال 1914، زمانی که سون در پکن اقامت داشت، آگاه شد که استاد مشهور تای چی چوان، هآو وی جن (Hao Wei Zhen، استاد برجسته ی سبک وو/هآو) به جهت ملاقات با دوست خود استاد یانگ جیان هو (Yang Jian Hou) به آن شهر آمده است. او هآو وی جن، که به علت سفر طولانی ناخوش احوال بود، را به خانه ی خود دعوت نمود و برای مدتی میزبان او بود و از او مراقبت نمود. در پی این آشنایی، سون تحت آموزش هآو، تای چی سبک وو/هآو را فراگرفت. در این زمان و پیش از فراگیری تای چی، سون استاد مسلم شینگ-ای چوان و باگوا جانگ بود و پنجاه و سه (53) سال سن داشت.
این استاد بزرگ از خود پنج جلد کتاب ارزشمند به یادگار گذاشت که هر کدام در نوع خود تا آن زمان، به لحاظ عمق قابل توجه مباحث و جزئیات نظری و عملیِ مهم ذکر شده در هر یک از این آثار، بی نظیر بودند. کتاب های او عبارتند از:
1- پژوهشی در تای چی چوان: Taijiquan Xue
2- پژوهشی در باگوا چوان: Ba Gua Quan Xue
3- پژوهشی در باگوا جییِن: Ba Gua Jian Xue
4- پژوهشی در شینگ-ای چوان: Xing-Yi Quan Xue
5- شرحی حقیقی بر معنای مشت زنی (هنر رزم): Quan Yi Shu Zhen
سون لوتانگ، این استاد بزرگ هنرهای رزمی در سال 1933، ساعاتی پیش از فرارسیدن مرگش در حالت مراقبه فرو رفت و بدین سان چشم از جهان بست. نوشتار حاضر برگردان بخش کوتاهی از کتاب "پژوهشی در تای چی چوان" می باشد که در آن در باب ووجی (Wuji) سخن گفته شده است، مقاله ای کوتاه با نام "پژوهشی در ووجی (A Study of Wuji)". همانطور که می دانیم ایستادن در حالت ووجی نخسین مرحله پیش از شروع فرم در تمامی سبک های تای چی می باشد، با این حال تای چی کاران کمتر متوجه اهمیت و مرکزیت آن در پرداختن به تای چی می باشند و اغلب به سرعت از آن گذشته و فرم خود را آغاز می نمایند. بسیاری از اساتید در گذشته تاکید ویژه ای روی استقرار در حالت ووجی داشتند و هنرجویان خود را تا پیش از دست یافتن به حالت سکون (ورود به سکون، Ru Jing) از پرداختن به فرم باز می داشتند. تیم کارتمل (Tim Cartmel) مترجم کتاب ، که از شاگردان سون جیان یون (Sun Jian Yun) دختر سون لوتانگ بوده است، در یادداشتی آورده است که پیشنهاد برخی از اساتید، به طور متوسط، استقرار به مدت بیست دقیقه در این حالت (ووجی) بوده است.
استاد سون جیان یون (Master Sun Jian Yun)، کوچک ترین فرزند استاد سون لوتانگ و نسل دوم سون تای چی در سال 2003 درگذشت.
امید است که این نوشتار مقدمه ای باشد بر مطالعه و تحقیق بیشتر در خصوص ووجی (Wuji State) و نیز باعث جلب توجه بیشتر تای چی کاران به هنگام پرداختن به استقرار ووجی (Wuji Zhuang) پیش از آغاز فرم و همچنین تمرین آن به صورت جداگانه، گردد.
مقداد عبدی
اسفند ماه سال 1391
پژوهشی در ووجی
ووجی، حالت طبیعی پیش از آغاز به پرداختن به هنرهای رزمی است. ذهن خالی از افکار(1)، نیتی آگاهانه جهت حرکت وجود ندارد، چشمان تمرکز بر روی هیچ چیز ندارد، دست ها و پاها ثابت و ساکن هستند و بدن حرکتی ندارد. این (Yin) و یانگ (Yang) هنوز متکثر (دوگانه) نگشته اند، روشن و تیره جدا نیستند، چی (Qi) یگانه و یکپارچه است. انسان میان زمین و آسمان زاده شده و طبیعت این (Yin) و یانگ، هر دو را دارا می باشد. چی (Qi) نخستین [چی پیش زایشی] او یگانه و یکپارچه است. با این وجود خواست ها و آرزوهای انسان او را پریشان کرده و بدین سان، چیِ (Qi) ناخالص، و بکار بستن نیروی زمخت و ناآزموده سر بر می آورند. مهم تر آنکه، شخص در صورتی که راه و روش پرورش خویشتن در درون و خودسازی در بیرون را نداند، نتیجه عدم تعادل این (Yin) و یانگ و دوگانگی و جدایش درون و بیرون خواهد بود. زمانی که یانگ به کرانه و حد خود می رسد، این (Yin) زاده می شود. در نهایتِ این (Yin)، از پای درآمدن نتیجه ی غیر قابل اجتناب آن خواهد بود. در این مرحله، اقدام موثری نمی توان برای شخص انجام داد.
راه و روش غایی و اساسی پرورش [روش تای چی]، "روش سیر معکوس (The Way of Inverse Movement)" خوانده می شود. این راه، چییِن (Qian) و کواِن (Kun) را گردانده، چی (Qi) را نیز می گرداند تا آنجا که اعمال پس زایشی (Hou Tian، Post Natal) به حالت پیش زایشی بازگردد. چی (Qi) ناخالص و نیروی زمخت و ناآزموده دگرگون می شوند. "آتش" درون به خواستگاه خود بازگشته و دان تیان (Dan Tian) از چی (Qi) سرشار می گردد. افزون بر این ها، چنین تغییراتی در جنبه های رزمی "سیزده حالت (Thirteen Postures)" کاربرد خود را دارند. چگونگی بسط و قبض (گسترش و جمع شدن) چی (Qi) را جستجو کرده و در آن تفکر کنید. این معنای عبارت مشهور "تای جی از ووجی زاده می شود"، می باشد.
سیزده حالت عبارتند از: دور کردن و دفع کردن (Peng)، گرداندن و پیچاندن (Lü)، فشردن و هل دادن (Ji)، پرتاب کردن و ضربه زدن (An)، گرفتن و کشیدن (Cai)، جداکردن و گسیختن (Lie)، ضربه ی آرنج (Zhou)، ضربه ی بدن (Kao)، پیشروی (Jìn bù)، عقب روی (Tuì bù)، نگاه به چپ (Zuǒ gù)، خیره به راست (Yòu pàn) و تعادل در مرکز (Zhōng dìng).
با گوا - چینش فوشی (Xian Tian، Pre-Natal) با گوا - چینش شاه وِن (Hou Tian، Post-Natal)
پُنگ (Peng)، لو (Lü)، جی (Ji) و آن (An) توسط سه خطی های کان (Kan)، لی (Li)، جِن (Zhen) و دویی (Dui) نمایانده می شود. اینها نشان دهنده ی چهار جهت [اصلی] می باشند. تسای (Cai)، لیه (Lie)، جُو (Zhou) و کآو (Kao) توسط سه خطی های چییِن (Qian)، کواِن (Kun)، گِن (Gen) و شون (Xun) نمایانده شده و چهارگوشه [چهار جهت فرعی] را نشان می دهند. این هشت با یکدیگر هشت سه خطی (باگوا، Ba Gua) را تشکیل می دهند. پیشروی (Jìn bù)، عقب روی (Tuì bù)، نگاه به چپ (Zuǒ gù)، خیره به راست (Yòu pàn) و تعادل در مرکز (Zhōng dìng) توسط فلز (Jīn)، چوب (Mù)، آب (Shuĭ)، آتش (Huŏ) و زمین (Tŭ) نمایانده می شوند: پنج عنصر. پنج عنصر به همراه چهار جهت (اصلی) و چهار گوشه (چهار جهت فرعی)، سیزده حالت را تشکیل می دهند. این اسامی نشان دهنده ی سیزده حالت تای چی چوان می باشند.
هنگام بحث در مورد فرم انفرادی، پیشروی، عقب روی، نگاه به چپ، خیره به راست و تعادل در مرکز بدنه و ساختمان آن هستند و پُنگ، لو، جی، آن، تسای، لیه، جُو و کآو عملکرد و کارکرد آن می باشند. سه خطی های هشت گانه تار و پنج عنصر پود این هنر را شکل می دهند. تمامی این هنر را به آسانی می توان در یگانگی درون و بیرون به صورت یک کلِ واحد در نظر گرفت که با محوریت یک چی (Qi) کنترل می شوند. هدف از پرداختن به فرم انفرادی تعمیق سطح درک و دریافت از خویشتن است. تمرینات دو نفره تویی شو به گونه ای طراحی گردیده تا توانایی شناخت دیگران در شخص تعمیق گردد. آن هنگام که به تمرین فرم انفرادی می پردازیم جینگ (Jing)، چی (Qi) و شن (Shen) باید سراسر بدن را بدون کاستی و کمبود در بر گیرند. هنگام پرداختن به تکنیک ها، حرکات دست ها و پاها بایستی با تمامی بدن در تناسب و هماهنگی (Coordination) بوده و چابک و بدون کوچکترین گره و مانعی باشد. شب و روز، ساعیانه تمرین کنید و نیز به طور مرتب با دیگران به تمرین بپردازید. با گذشت زمان شما به شناخت خود و نیز شناخت دیگران نائل می آیید. بدین سان شما می توانید دیگران را کنترل نموده بی آنکه تحت کنترل کسی قرار گیرید.
ردیف اول از چپ به راست: استاد یانگ چنگ فو (Master Yang Cheng Fu)، استاد سون لو تانگ (Master Sun Lutang) - گردهم آیی اساتید رزمی کار مشهور چین، شانگهای 1929
با ایستادن رو به جلو آغاز نمایید. بدن به حالت مستقیم و دست ها در کنار بدن قرار گرفته اند. شانه ها به طور طبیعی پایین قرار دارند. نباید از نیرو جهت پایین نگاه داشتن شانه ها استفاده نمود. پنجه های پا نبایستی زمین را گرفته باشد و همچنین پاشنه ها به زمین فشرده نشوند و یا با نیرو پیچیده نشوند. استقرار پاها به سان ایستادن بر روی شن می باشد. هیچ گونه کنترل آگاهانه بر روی دست ها و پاها وجود ندارد. ذهن و بدن (تن و روان) شما نسبت به هیچ گونه حرکت باز شدن و جمع شدن آگاه نیست و همچنین هیچ تلاش آگاهانه جهت هدایت تاج سر به سمت بالا وجود ندارد. شخص می ایستد و به همراه آنچه به طور طبیعی اتفاق می افتد جاری (و شناور) می شود. در درون، ذهن (Xin، شین) خالی از افکاریست که آگاهانه کنترل می کنیم(2). در بیرون، تمرکز آگاهانه ی نگاه وجود ندارد(3). هیچ نشانه ای از هرگونه حرکتی در میان نیست.
مقداد عبدی
اسفند ماه سال 1391
اساتید از راست به چپ: سون جیان یون (Sun Jian Yun)، فو جونگ ون (Fu Zhong Wen)، یانگ جنگ دو (Yang Zheng Duo)
استاد سون لوتانگ
استاد سون لوتانگ - استقرار ووجی (Wuji)، به سبک سون
استاد یانگ جون (Yang Jun) - استقرار ووجی (Wuji)، به سبک یانگ
(1) و (2): در توضیح این مفهوم سخنانی از استاد یانگ جون انتخاب شده است که گفته اند: "ذهن شما بایستی در تعادل باشد و این همان قرار گرفتن در نقطه ی مرکز است. هنگامی که ذهن شما آرام است، اساساً به گونه ای واقع می شود که شما فکر نمی کنید، اما فکر می کنید. ما گمان می کنیم که فکر نمی کنیم اما فکر می کنیم. فکر نکردن به این معنی است که شما به همه چیز فکر می کنید. به محض اینکه یک فکر خاص را تفکر کنید چیز دیگری را از دست داده اید. اگر شما در مورد اینجا فکر کنید آنطرف دیگر را از دست می دهید، در این حالت شما در مرکز قرار ندارید. فکر نکنید، ذهن خود را آرام نگه دارید. در حقیقت ذهن آرام آگاهی شما را افزایش می دهد. چون شما فکر نمی کنید تمرکز شما افزون می گردد. با تمرکز بر روی یک چیز، چیز دیگری را از دست می دهید. این حالت از آرامش ذهن به این معنی نیست که شما هیچ فکری در سر ندارید، شما در یک حالت از آمادگی همیشگی قرار دارید."
و نیز سخن آقای جوانگ زه (Zhuang zi)، عارف بزرگ چینی، به زیبایی گویای این مفهوم است: "استاد ذهنش را به سان آینه به کار می بندد. (ذهن او) از پی هیچ روان نمی شود، آنچه بدان درآید خوش آمدی در پی اش نیست. پاسخ می دهد، اما نمی اندوزد."
(3): اشاره به این مفهوم دارد که نگاه تمامیت آنچه در دید قرار می گیرد را در بر دارد، بدون تمرکز روی چیزی خاص، چرا که به محض تمرکز روی چیزی، کلیت از دست می رود.
